เซเลนสกี้รีบออกมาเผยแผนสันติภาพยูเครน 20 ข้อ อ้างสามารถบรรลุฉันทามติกับอเมริกาในหลายประเด็นที่อาจนำไปสู่การยุติสงครามในยูเครน ยกเว้นเรื่องดินแดนและการจัดการโรงไฟฟ้าซาโปริซเซียที่ยังตกลงกันไม่ได้ พร้อมกับกดดันว่า มอสโกจะให้คำตอบเกี่ยวกับข้อเสนอนี้ภายในวันพุธ (24 ธ.ค.)
ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ได้มอบข้อสรุปแผนสันติภาพยูเครน 20 ข้อ ให้แก่พวกผู้สื่อข่าวตั้งแต่วันอังคาร (23) แต่มีเงื่อนไขอนุญาตให้เผยแพร่ได้ต่อเมื่อถึงตอนเช้าวันพุธ โดยร่างข้อเสนอนี้ซึ่งมาจากการประชุมที่ไมอามี่เมื่อช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาระหว่างคณะผู้แทนของยูเครนและยุโรปกับคณะผู้แทนของสหรัฐฯ มีเนื้อหาสะท้อนความต้องการของยูเครนในการเชื่อมโยงผลประโยชน์ทางการเมืองและการค้าเข้าด้วยกันเพื่อปกป้องความมั่นคงควบคู่กับส่งเสริมศักยภาพเศรษฐกิจของยูเครน
ตามเอกสารที่ฝ่ายยูเครนนำออกมาเผยแพร่ ประเด็นสำคัญและตกลงกันได้ยากที่สุดในการเจรจาเวลานี้คือดินแดนแคว้นโดเนตสก์และแคว้นลูฮันสก์ ซึ่ง 2 แคว้นนี้รวมกันก็คือภูมิภาคดอนบาส ที่เป็นฐานอุตสาหกรรมสำคัญในภาคตะวันออกของยูเครน และเซเลนสกี้บอกว่า จะมีการหารือต่อไปในระดับผู้นำ รวมทั้งพูดเสริมแบบสร้างแรงกดดันว่า รัสเซียน่าจะให้คำตอบเกี่ยวกับข้อเสนอนี้ในวันพุธ
ทั้งนี้ ลูฮันสก์ถูกรัสเซียยึดไว้ได้แล้ว และแดนหมีขาวยืนกรานให้ยูเครนต้องยกแคว้นโดเนตสก์ให้ตนทั้งหมด ซึ่งก็รวมถึงพื้นที่ราว 20% ที่เคียฟยังครอบครองอยู่ ทว่า ยูเครนยังคงปฏิเสธเสียงแข็ง จากข้อสรุปที่เปิดเผยในครั้งนี้ระบุว่า อเมริกาเสนอทางออกด้วยการแบ่งพื้นที่นี้เป็นเขตเศรษฐกิจเสรี 3 เขต เซเลนสกี้กล่าวว่าข้อเสนออาจเป็นไปได้ แต่จะต้องทำประชามติเสียก่อนเพื่อให้ชาวยูเครนกำหนดอนาคตของตัวเอง รวมทั้งเรียกร้องให้พื้นที่ดังกล่าวเป็นเขตปลอดทหารและมีกองกำลังนานาชาติประจำการเพื่อรับประกันความมั่นคง
ประเด็นที่ทางยูเครนระบุว่าเป็นเรื่องใหญ่ซึ่งยังตกลงกันไม่ได้อีกเรื่องนี้ ได้แก่ โรงไฟฟ้าซาโปริซเซีย ซึ่งเป็นโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ใหญ่ที่สุดในยุโรปและขณะนี้อยู่ภายใต้การควบคุมของรัสเซีย ทางฝ่ายอเมริกาเสนอให้จัดตั้งเป็นกิจการร่วมค้า (คอนซอร์เทียม) ขึ้นมา โดยที่ยูเครนกับรัสเซียถือหุ้นเท่าๆ กัน ทว่า เซเลนสกี้แย้งว่า ควรตั้งเป็นโครงการร่วมทุนระหว่างยูเครนกับอเมริกา โดยอเมริกาสามารถยกหุ้นของตนให้รัสเซียได้ในสัดส่วนที่ต้องการ
ร่างข้อเสนอที่ยูเครนเผยคราวนี้ยังระบุว่า การสู้รบต้องยุติลงที่เส้นแนวปะทะปัจจุบันทันทีที่มีการลงนามข้อตกลง รวมทั้งเสนอให้กองกำลังรัสเซียถอนออกจากแคว้นอื่นๆ ของยูเครน นอกเหนือจาก 4 แคว้นซึ่งมอสโกได้ประกาศผนวกเป็นดินแดนของตนไปแล้ว ซึ่งได้แก่ ดนิโปรเปตรอฟสก์, มิโคลาอีฟ, ซูมี, และ คาร์คีฟ โดยกองทัพแดนหมีขาวได้ยึดพื้นที่จำนวนหนึ่งของแคว้นเหล่านี้เอาไว้ ข้อเสนอของเคียฟบอกว่า หลังจากกองทหารรัสเซียถอนออกมา ก็ให้กองกำลังนานาชาติประจำอยู่ตลอดแนวเขตแดนทางทหารเพื่อติดตามการปฏิบัติตามข้อตกลง
นอกจากนั้น ในร่างข้อเสนอนี้ยังมีการรับรองว่า ยูเครนจะได้รับการรับประกันความมั่นคงอย่างเข้มแข้งแบบเดียวกับมาตรา 5 ของสนธิสัญญานาโต หากรัสเซียกลับมารุกรานอีก
ร่างข้อเสนอยังประกอบด้วยองค์ประกอบอื่นๆ เช่น การคงทหารยูเครน 800,000 นายในยามสงบ และสรุปกำหนดเวลาที่ชัดเจนที่เคียฟจะเข้าเป็นสมาชิกสหภาพยุโรป
นอกจากนี้แม้ข้อเสนอล่าสุด ได้มีการตัดประเด็นซึ่งระบุชัดเจนว่ายูเครนต้องไม่เข้าเป็นสมาชิกองค์การนาโต แต่อเมริกายืนกรานมานานแล้วว่า จะไม่ยอมให้ยูเครนเข้าร่วมกลุ่มพันธมิตรทางทหารนี้
ยูเครนเสียเมืองซีเวิร์สก์
สำหรับสถานการณ์การสู้รบล่าสุดนั้น กองทัพยูเครนแถลงเมื่อวันอังคารว่า ได้ถอนกำลังออกจากเมืองซีเวิร์สก์เพื่อปกป้องชีวิตทหารและทรัพยากรในการรบ แต่ยังคงสู้รบอยู่บริเวณชานเมืองและตัดเส้นทางส่งกำลังบำรุงของรัสเซีย รวมทั้งยืนยันว่า สามารถทำให้ข้าศึกเสียหายหนัก
เมืองซีเวิร์สก์เป็นเส้นทางไปสู่ที่มั่นใหญ่2 แห่งสุดท้ายของยูเครนในแคว้นโดเนตสก์ โดยที่ฝ่ายรัสเซียประกาศว่ายึดเมืองนี้ได้มาสองสามสัปดาห์แล้ว
รัสเซียยังอ้างว่า เข้ายึดชุมชนหลายแห่งในแคว้นคาร์คีฟและดนิโปรเปตรอฟสก์ทางตะวันออกของยูเครน หลังจากสู้รบมาหลายสัปดาห์
ทางด้านกองทัพรัสเซียระบุว่า เปิดฉากโจมตีที่ตั้งทางทหารและพลังงานของยูเครนครั้งใหญ่โดยใช้โดรนพิสัยไกลและขีปนาวุธไฮเปอร์โซนิก นอกจากนั้นยังโจมตีแคว้นโอเดสซาซึ่งเป็นเมืองท่าสำคัญของยูเครน
ที่รัสเซีย มีผู้เสียชีวิต 1 คนและบาดเจ็บ 3 คนที่รวมถึงวัยรุ่นชาย 1 คน จากการโจมตีของฝูงโดรนยูเครนที่แคว้นเบลโกรอดที่อยู่ติดกับพรมแดน
นอกจากนั้นในวันพุธ คณะกรรมาธิการการสอบสวนแห่งรัฐของรัสเซียแถลงว่า เกิดเหตุระเบิดในมอสโกที่ผู้เสียชีวิต 3 คน
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อตำรวจ 2 นายเดินเข้าไปหาชายคนหนึ่งที่มีพฤติกรรมน่าสงสัย และชายผู้นั้นได้กดชนวนระเบิด ทำให้ตำรวจทั้งสองนายเสียชีวิต รวมถึงเหยื่ออีกคนแต่ไม่ได้ระบุว่าเป็นใคร ขณะที่แพลตฟอร์มเทเลแกรมฟันธงว่า ผู้เสียชีวิตคนที่ 3 คือมือระเบิด
คณะกรรมาธิการการสอบสวนแห่งรัฐเสริมว่า ได้เปิดการสอบสวนคดีฆาตกรรมเจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมายและการลักลอบนำระเบิดผิดกฎหมายเข้าสู่ประเทศ
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นใกล้กับจุดที่ พลโทฟานิล ซาร์วารอฟ ผู้บัญชาการหน่วยฝึกปฏิบัติการของกองทัพบกรัสเซีย ถูกลอบสังหารด้วยระเบิดเมื่อวันจันทร์ (22) ซึ่งรัสเซียสงสัยว่า เป็นฝีมือหน่วยข่าวกรองทางทหารของยูเครน ขณะที่เคียฟยังไม่ออกมาแสดงความคิดเห็นใดๆ
(ที่มา: เอพี/เอเอฟพี/รอยเตอร์)