จีนเอาจริง! ตัดวงจรสงครามตลาดรถ เล็งออกกฎฟันผู้ขายราคาต่ำกว่าทุน

จีนเล็งจัดการกลไกการตั้งราคาที่ไร้เหตุผลในอุตสาหกรรมยานยนต์ ซึ่งอาจยุติสงครามราคาร้อนแรงที่บ่อนทำลายส่วนต่างกำไรและผลักดันเหล่าผู้ผลิต ตลอดจนถึงซัปพลายเออร์ และตัวแทนจำหน่ายสู่ขอบเหววิกฤต

ปลายสัปดาห์ที่แล้วหน่วยงานกำกับดูแลตลาดของจีนเสนอแนวทางการกำกับดูแลพฤติกรรมการกำหนดราคาในอุตสาหกรรมยานยนต์ เพื่อรักษาการแข่งขันที่เป็นธรรม ปกป้องสิทธิ์ของผู้บริโภค และสนับสนุนห่วงโซ่อุปทานที่แข็งแกร่งและยั่งยืน

สำนักงานบริหารจัดการกฎระเบียบแห่งรัฐ (SAMR) แถลงว่า ผู้ผลิตรถยนต์และตัวแทนจำหน่ายที่ขายรถในราคาต่ำกว่าทุนด้วยการแจกส่วนลด เสนอมาตรการจูงใจ หรือวิธีการอื่นๆ อาจเผชิญความเสี่ยงทางกฎหมาย แต่ไม่ได้ระบุว่า จะลงโทษผู้ฝ่าฝืนอย่างไร

แนวทางใหม่ยังระบุว่า ผู้ผลิตรถต้องระบุช่วงเวลาทดลองใช้และโครงสร้างค่าบริการให้ผู้บริโภครับรู้อย่างชัดเจนสำหรับฟีเจอร์ที่มีค่าบริการพิเศษ

ผู้ผลิตชิ้นส่วนที่ขึ้นราคาอย่างไม่มีเหตุผลเมื่อความไม่สมดุลระหว่างดีมานด์กับซัปพลายส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานจะถูกลงโทษเช่นเดียวกัน

ทั้งนี้ SAMR เปิดให้สาธารณชนร่วมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับร่างกฎระเบียบใหม่นี้จนถึงวันที่ 22 ธ.ค.

การแข่งขันอย่างรุนแรงในจีนกำลังทำลายศักยภาพในการทำกำไรของผู้ผลิตรถ ซัปพลายเออร์ และตัวแทนจำหน่าย ปรากฏการณ์นี้ยังพบเห็นได้ทั่วไปในอุตสาหกรรมต่างๆ ของจีน เช่น แผงโซลาร์เซลล์

ต้นปีนี้หลังจากบีวายดี ซึ่งเป็นบริษัทรถใหญ่ที่สุดของจีน ประกาศลดราคาอีวีและรถไฮบริดครั้งใหญ่อย่างไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน บรรดาผู้ผลิตรถหลายแห่งต่างส่งสัญญาณเตือนเกี่ยวกับการแข่งขันทำราคาไปสู่จุดต่ำสุด โดยมหกรรมลดแหลกของบีวายดีส่งผลให้ราคาเริ่มต้นของรุ่นที่ถูกที่สุดอยู่ที่เพียง 55,800 หยวน หรือประมาณ 250,000 บาท

การดำเนินการดังกล่าวยังกระตุ้นความกังวลเกี่ยวกับส่วนต่างกำไรของบีวายดีที่หดตัวอยู่แล้วและฉุดให้ราคาหุ้นของบริษัทในตลาดเซินเจิ้นที่พุ่งทำสถิติสูงสุดก่อนมหกรรมลดราคา กลับร่วงหนักและยังไม่ฟื้นจนถึงตอนนี้ รวมแล้วนับจากต้นปีราคาหุ้นบีวายดีตกไปเกือบ 30%

การแสดงความกังวลอย่างเปิดเผยของบริษัทรถคู่แข่งที่ไม่ค่อยเกิดขึ้นบ่อยนักกระตุ้นให้หน่วยงานกำกับดูแลออกโรงเรียกร้องให้ยุติสงครามราคาที่ยืดเยื้อมาเป็นปีที่ 3

ขณะเดียวกัน ข้อมูลที่มีการเผยแพร่เมื่อต้นปีแสดงให้เห็นว่า บริษัทรถจีนใช้เวลาในการจ่ายเงินให้ซัปพลายเออร์และเจ้าหนี้ระยะสั้นอื่นๆ โดยเฉลี่ยจาก 99 วันในปี 2019 เพิ่มเป็น 108 วัน สะท้อนความเสื่อมถอยในตัวชี้วัดทางการเงินที่สำคัญตลอดช่วงหกปีที่ผ่านมา และตอกย้ำผลกระทบจากสงครามราคาดุเดือดรุนแรง

ในส่วนบีวายดีนั้นใช้เวลาจ่ายเงินให้ซัปพลายเออร์และเจ้าหนี้ระยะสั้นอื่นๆ เฉลี่ย 127 วัน

สงครามราคาประกอบกับปัญหาการผลิตล้นเกินจำนวนมากในอุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้าของจีนยังบีบให้ตัวแทนจำหน่ายต้องลดราคาและยอมขายขาดทุน ตัวแทนจำหน่ายบางแห่งถึงขั้นบันทึกรถที่ยังขายไม่ได้เป็น “ขายแล้ว” เพื่อให้ได้รับส่วนลดและโบนัสจากโรงงาน

ผลสำรวจของสมาคมตัวแทนจำหน่ายรถยนต์จีน (CADA) เมื่อเดือนสิงหาคมพบว่า มีตัวแทนจำหน่ายเพียง 30% ที่ยังมีกำไร

วันศุกร์ที่ผ่านมา (12 ธ.ค.) สมาคมผู้ผลิตรถยนต์จีนออกมาขานรับว่า ร่างกฎระเบียบใหม่ของ SAMR จะส่งเสริมความโปร่งใสในการตั้งราคา คงความปลอดภัยและเสถียรภาพในห่วงโซ่อุปทาน รวมทั้งปกป้องผลประโยชน์ของผู้บริโภคในระยะยาว

ทางด้านบีวายดีออกแถลงการณ์อย่างเป็นทางการผ่านวีแชตว่า บริษัทจะปฏิบัติตามกฎระเบียบใหม่ และปรับปรุงการจัดการราคาและระบบกำกับดูแลภายในองค์กรต่อไป

บีวายดียังย้ำการปฏิบัติตามกฎระเบียบว่าด้วยการกำหนดราคาที่แข่งขันได้ การป้องกันการบิดเบือนราคา และหลีกเลี่ยงการปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมอย่างเคร่งครัด และสำทับว่า บริษัทต้องการเป็นตัวอย่างสำหรับการส่งเสริมการปฏิบัติตามกฎระเบียบและการร่วมมือระหว่างบริษัทรถด้วยกัน

ผู้ผลิตรถแห่งอื่นๆ ของจีนที่รวมถึงนีโอ จีดับเบิลยูเอ็ม และเอ็กซ์เผิง ต่างออกแถลงการณ์ในลักษณะเดียวกันนี้ บ่งชี้ความพยายามของทั้งอุตสาหกรรรมในการปฏิบัติตามแนวทางของ SAMR ซึ่งหากมีการบังคับใช้จริงคาดว่า จะมีบทบาทอย่างมากในการกำหนดมาตรฐานการตั้งราคา และเพิ่มความโปร่งใสสำหรับผู้บริโภคในตลาดรถจีน