“น้ำกก-น้ำสาย-น้ำโขง” ยังปนเปื้อนตั้งแต่ท่าตอน-ลุ่มสามเหลี่ยมทองคำ แม้ฝนหนักสารหนูไม่จาง

เชียงราย - แม้เข้าหน้าฝนน้ำหลากเพิ่ม แต่น้ำกก-น้ำสาย-น้ำโขง ยังปนเปื้อนโลหะหนัก ผลตตรวจคุณภาพน้ำเจอสารหนูล่าสุดเดือนมิถุนาฯ 5 รอบเกินค่ามาตรฐานเกือบทุกจุดตั้งแต่ท่าตอน-ลุ่มสามเหลี่ยมทองคำ ขณะที่การจัดการเหมืองแร่เขตว้าไม่คืบหน้า


กรมควบคุมมลพิษ รายงานผลตรวจค่าสารหนูในแม่น้ำกก แม่น้ำสาย และแม่น้ำโขง พื้นที่ จ.เชียงใหม่ - จ.เชียงราย ครั้งที่ 5 ช่วงเดือน มิ.ย.2568 ที่ผ่านมา ยังคงพบเกินค่ามาตรฐาน 0.01 มิลลิกรัมต่อลิตรเกือบทุกจุด แม้จะมีฝนตกลงมาอย่างหนักหลายครั้งจนทำให้ระดับน้ำเพิ่่มสูงขึ้น

น้ำกก ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ 2 จุดพบสารหนู 0.025 และ 0.022 มิลลิกรัมต่อลิตร,ส่วนเชียงราย ที่ ต.ดอยฮาง อ.เมืองเชียงราย 4 จุด พบมีค่าสารหนู 0.047,0.036,0.033 และ 0.021 มิลลิกรัมต่อลิตร และที่ ต.รอบเวียง อ.เมืองเชียงราย 4 จุดพบเกินค่ามาตรฐาน 3 จุดคือ 0.028,0.021 และ 0.011 มิลลิกรัมต่อลิตร มีอยู่จุดเดียวที่วัดได้ 0.01 มิลลิกรัมต่อลิตร ส่วนการตรวจที่ ต.ท่าสาย และ ต.แม่ข้าวต้ม อ.เมืองเชียงราย,ต.ท่าข้าวเปลือก อ.แม่จัน รวมทั้งที่ อ.ดอยหลวง พบไม่เกินค่ามาตรฐาน

ขณะที่แม่น้ำสายจำนวน 3 จุดมีค่าสารหนู 0.041,0.044 และ 0.029 มิลลิกรัมต่อลิตร และแม่น้ำโขง พื้นที่ อ.เชียงแสน จำนวน 3 จุดพบเกินค่ามาตรฐานทั้งหมดคือ 0.045,0.044 และ 0.036 มิลลิกรัมต่อลิตร

ดร.สืบสกุล กิจนุกร อาจารย์ สำนักวิชานวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง กล่าวว่าแม้จะมีฝนตกลงมาชำระล้าง แต่ก็ไม่ทำให้สารพิษปนเปื้อนในน้ำกก-น้ำสาย เจือจางลง แต่กลับเจอสารพิษชนิดอื่นๆ เพิ่มคือสารตะกั่วและแมงกานิส แสดงว่าสถานการณ์ยิ่งเลวร้ายลง จึงน่าห่วงว่าจะส่งผลกระทบต่อชาวนาและพืชหรือไม่

ขณะที่การจัดการต้นเหตุของสารพิษคือเหมืองแร่ (เขตอิทธิพลว้า รัฐฉาน เมียนมา) ก็ยังไม่มีความคืบหน้าในการเจรจากับทางเมียนมาหรือแม้แต่กับจีน การที่รัฐบาลบอกจะส่งที่ปรึกษากระทรวงต่างประเทศและผู้เชี่ยวชาญไปเจรจากับทางเมียนมาสัปดาห์หน้าก็ไม่มีหลักประกันว่าจะเกิดความคืบหน้า เพราะคณะที่ไปเจรจาไม่ได้มีอำนาจเต็มในการตัดสินใจ

ด้านนายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ หัวหน้าพรรคประชาชน เปิดเผยขณะลงน้ำพื้นที่ร่วมหารือกับเครือข่ายประชาชนปกป้องแม่น้ำกก สาย รวก โขง ที่ จ.เชียงราย ว่าพรรคประชาชนได้ติดตามปัญหาสารพิษปนเปื้อนดังกล่าวนี้มาตลอด และตามที่ปรากฎในสื่อเชื่อว่าเป็นผลมาจากการทำเหมืองแร่แรร์เอิร์ทของกลุ่มจีนเทา ดังนั้นจึงได้ประสานไปทางสถานเอกอัคราชทูตจีนให้ช่วยติดตามข้อเท็จจริงแล้ว

เบื้องต้นจีนยืนยันไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรง แต่อาจเกี่ยวในทางอ้อม ซึ่งทางการจีนพร้อมรับข้อมูลและเป็นตัวกลางในการประสานกับทางการเมียนมาเพื่อแก้ไขปัญหาให้ได้ และเวทีที่จะสามารถพูดคุยกันได้คือคณะกรรมการแม่โขงล้านช้างซึ่งมีประเทศในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงรวมถึงจีนเข้าร่วมด้วย

“รัฐบาลทำงานเชิงรับมากเกินไปควรที่จะมีมาตรการเชิงรุก หากไม่สามารถที่จะเข้าจัดการพื้นที่ได้โดยตรงเนื่องจากทางเมียนมายังไม่สามารถควบคุมพื้นที่ชนกลุ่มน้อยได้ทั้งหมดก็อาจขอความร่วมมือจากประเทศที่ 3 เหมือนกับที่พรรคประชาชนกำลังดำเนินการอยู่ หรือเหมือนการแก้ไขปัญหาแก๊งคอลเซ็นเตอร์ที่จีนเข้ามามีบทบาทได้อย่างมีประสิทธิภาพ”