เชียงใหม่ - ผู้อำนวยการสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 เผยคืบหน้ากรณีสารปนเปื้อนแม่น้ำกก พื้นที่เชียงใหม่และเชียงราย ระบุตรวจสอบคุณภาพน้ำประปาแล้วยังอยู่ในเกณฑ์ที่บริโภคได้ ไม่พบแหล่งกำเนิดมลพิษในเขตไทย เชื่อมาจากการทำเหมืองฝั่งพม่า รัฐบาลเร่งเจรจาแก้ปัญหา
นายอาวีระ ภัคมาตร์ ผู้อำนวยการสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) เปิดเผยความคืบหน้าในการตรวจหาสารปนเปื้อนในแม่น้ำกก และมาตรการควบคุมและดูแลประชาชนจากการใช้น้ำในพื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ จากกรณีที่พบว่าแม่น้ำกกมีความขุ่นผิดปกติและพบสารปนเปื้อน ไม่เป็นไปตามมาตรฐานคุณภาพน้ำและตะกอนดินในแหล่งน้ำผิวดิน โดยก่อนหน้านี้จังหวัดเชียงใหม่ได้มีการประชุมหารือเพื่อหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาคุณภาพน้ำกกในเขตพื้นที่อำเภอแม่อาย และได้มอบหมายให้สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) ตรวจติดตามผลการตรวจวัดคุณภาพน้ำผิวดินของแม่น้ำกกและลำน้ำสาขาที่ไหลลงสู่แม่น้ำกกอย่างต่อเนื่อง
ทั้งนี้ ผลจากการลงพื้นที่ตรวจติดตามและเก็บตัวอย่างน้ำผิวดินที่มีความเสี่ยง จำนวน 12 จุด ตลอดลำน้ำกกที่ไหลผ่านพื้นที่ชายแดนไทย-พม่า อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ไปยังเขตพื้นที่จังหวัดเชียงราย ระยะทางประมาณ 157 กิโลเมตร ในช่วงระหว่างวันที่ 21-24 เมษายน 2568 ที่ผ่านมา แล้วนำมาวิเคราะห์คุณภาพน้ำเพื่อหาสารปนเปื้อนที่เป็นโลหะหนัก ผลปรากฏว่าพบสารปนเปื้อนที่เป็นโลหะหนักเกินค่ามาตรฐาน คือ สารหนู (As) จำนวน 9 จุด จากทั้งหมด 12 จุด ที่ตรวจสอบ โดยพบในพื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 3 จุด และพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย จำนวน 6 จุด
สำหรับมาตรการแก้ไขปัญหานั้น ภายหลังจากการตรวจพบสารปนเปื้อน ทางผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดเชียงรายได้สั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสำรวจแหล่งน้ำรอบข้างริมน้ำกกว่ามีแหล่งกำเนิดมลพิษทางน้ำเพิ่มเติมหรือไม่ ทั้งจากโรงงานต่างๆ พื้นที่เกษตรแปลงใหญ่ที่ใช้สารเคมีจำนวนมาก รวมถึงเหมืองแร่และบ่อกำจัดของเสีย ซึ่งปรากฏว่าในเขตพื้นที่ประเทศไทยที่ติดอยู่กับชายแดนพม่า ทั้งเชียงใหม่และเชียงราย ไม่พบแหล่งที่ปล่อยสารปนเปื้อนที่เป็นโลหะหนักลงสู่แหล่งน้ำแต่อย่างใด
ดังนั้น จึงสันนิษฐานได้ว่าสารปนเปื้อนเหล่านี้น่าจะมาจากนอกราชอาณาจักรไทย คือ อาจจะมาจากการทำเหมืองแร่ในประเทศพม่า ล่าสุดได้มีการเจรจาแก้ปัญหากันในระดับพื้นที่ร่วมกันของผู้ใช้น้ำ ในขณะที่ระดับประเทศทางรัฐบาลไทยได้เตรียมส่งทีมเจ้าหน้าที่เข้าไปเจรจาร่วมกับประเทศเพื่อนบ้านให้มีการบริหารจัดการบ่อเหมืองแร่ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการเพื่อลดผลกระทบ
ส่วนกรณีที่ประชาชนมีความกังวลในเรื่องของการใช้น้ำประปา การลงน้ำ รวมถึงการบริโภคสัตว์น้ำตามแหล่งน้ำต่างๆ ที่เชื่อมต่อกับแม่น้ำกกนั้น เจ้าหน้าที่ได้เข้าไปทำการตรวจสอบคุณภาพน้ำประปาแล้ว ทั้งในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดเชียงราย พบว่า ยังอยู่ในเกณฑ์ที่ปลอดภัย สามารถใช้ในการอุปโภคและบริโภคได้ นอกจากนี้กรณีมีข่าวว่าคนลงไปเล่นน้ำแล้วมีผื่นคัน ทางสำนักงานสาธารณสุขทั้งสองจังหวัด ได้ส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปตรวจสอบแล้ว พบว่าเป็นผื่นคันธรรมดา ไม่ได้มาจากสารปนเปื้อนแต่อย่างใด
ขณะที่ในประเด็นที่ว่าพบปลาตายในพื้นที่จังหวัดเชียงรายนั้น ทางสำนักงานประมงจังหวัดเชียงรายได้เข้าไปตรวจสอบแล้ว พบว่าปลาที่ตายเกิดจากการติดเชื้อไวรัส และเมื่อนำชิ้นเนื้อไปตรวจหาสารปนเปื้อนแล้วไม่พบโลหะหนักใดๆ ไม่ว่าจะเป็นสารหนู หรือสารปรอท จึงสามารถบริโภคสัตว์น้ำได้ปกติ แต่ต้องทำการปรุงให้สุกทุกครั้งก่อนบริโภค
