มาร์ก คาร์นีย์ นายกรัฐมนตรีแคนาดา ขี่กระแสชาตินิยมที่พลุ่งพล่านจากการที่ โดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศสงครามการค้าและขู่ยึดแดนใบเมเปิลเป็นรัฐที่ 51 ของสหรัฐฯ สามารถคว้าชัยชนะในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันจันทร์ (28 เม.ย.) แถมผู้นำฝ่ายค้าน ปีแอร์ โพลิเอฟ ซึ่งรณรงค์หาเสียงด้วยสไตล์ปากกล้าท้าตีท้าต่อยแบบทรัมป์ ยังพ่ายแพ้ขนาดรักษาเก้าอี้ ส.ส.ของตัวเองไม่ได้
หลังปิดคูหาเลือกตั้ง พรรคเสรีนิยมของคาร์นีย์ ได้รับการคาดหมายว่า จะคว้าที่นั่งในรัฐสภาที่มีทั้งหมด 343 ที่นั่ง ได้มากกว่าพรรคอนุรักษนิยมแนวทางประชานิยม แต่ยังต้องรอผลการนับคะแนนซึ่งยังกำลังดำเนินอยู่ เพื่อให้ได้ภาพชัดเจนว่า พรรคเสรีนิยมจะได้เสียงข้างมากคืออย่างน้อย 172 ที่นั่งหรือไม่ หรือจะต้องจัดตั้งรัฐบาลผสมร่วมกับพรรคเล็กๆ อย่างน้อย 1 พรรค
แรกทีเดียวนั้นพรรคเสรีนิยม ซึ่งครองอำนาจต่อเนื่องกันมาหลายสมัย มีแนวโน้มแพ้ถล่มทลาย จนกระทั่งประธานาธิบดีทรัมป์เริ่มโจมตีเศรษฐกิจแคนดา และคุกคามอธิปไตยของของแดนใบเมเปิล โดยพูดย้ำแล้วย้ำอีกว่า แคนาดาจะมีอนาคตที่ดีกว่าหากมาเป็นรัฐที่ 51 ของสหรัฐฯ
พฤติกรรมของทรัมป์ทำให้คนแคนาดาโกรธมากและโหมกระพือลัทธิชาตินิยมที่ช่วยพลิกสถานการณ์ให้พรรคเสรีนิยมคว้าชัยชนะและได้ครองอำนาจต่ออีกเป็นสมัยที่ 4
ระหว่างปราศรัยฉลองชัยชนะที่กรุงออตตาวาในวันอังคาร (29) คาร์นีย์ย้ำความสำคัญของความเป็นเอกภาพของแคนาดาขณะที่เผชิญกับการคุกคามจากอเมริกาโดยกล่าวว่า แม้คนแคนาดาหายช็อกจากการทรยศของอเมริกาแล้วแต่ไม่ควรลืมบทเรียนนี้เด็ดขาด เพราะทรัมป์ไม่ได้ขู่ลอยๆ แต่พยายามสร้างความแตกแยกเพื่อเข้าครอบครองแคนาดา ซึ่งเรื่องนี้จะไม่มีวันเกิดขึ้น แต่ขณะเดียวกันก็ต้องตระหนักว่า โลกเปลี่ยนแปลงไปแล้วโดยสิ้นเชิง
ทางด้านปิแอร์ โพลิเอฟ ผู้นำพรรคอนุรักษนิยม เคยคาดหวังว่า การเลือกตั้งครั้งนี้จะเป็นการลงประชามติผลงานของอดีตนายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโด ที่คะแนนนิยมร่วงกราวในช่วงท้ายของการดำรงตำแหน่งนาน 10 ปี จากวิกฤตราคาอาหารและที่พักอาศัย
อย่างไรก็ดี การลาออกของทรูโด ได้ส่งผลให้คู่ต่อสู้ของเขากลายเป็น คาร์นีย์ อดีตผู้ว่าการธนาคารกลางแคนาดาระหว่างวิกฤตการเงินโลกปี 2008-2009 รวมทั้งข้ามมหาสมุทรไปเป็นผู้ว่าการแบงก์ชาติอังกฤษที่ช่วยนำพาสหราชอาณาจักรผ่านพ้นวิกฤตเบร็กซิตเมื่อปี 2016 โดยคาร์นีย์ขึ้นเป็นหัวหน้าพรรคเสรีนิยมและนายกรัฐมนตรีแคนาดาตั้งแต่เดือนที่แล้ว
โพลิเอฟใช้สไตล์การหาเสียงคล้ายทรัมป์จนถูกบางคนเรียกว่า “มินิทรัมป์” จึงทำให้พลอยได้รับผลลบจากการที่ชาวแคนาดารังเกียจประธานาธิบดีสหรัฐฯไปด้วย เขาออกมายอมรับความพ่ายแพ้ของพรรคอนุรักษนิยมโดยประกาศว่า จะสู้เพื่อชาวแคนาดาต่อ และจะร่วมมือกับพรรคเสรีนิยมในการรับมือกับทรัมป์
อย่างไรก็ดี ในเวลาต่อมา บรรษัทแพร่ภาพกระจายเสียงแคนาดา (ซีบีซี) รายงานในวันอังคารว่า โพลิเอฟ ถึงกับพ่ายแพ้รักษาเก้าอี้ ส.ส. ของเขาในเขตเลือกตั้งซึ่งอยู่ในกรุงออตตาวาเอาไว้ไม่ได้
ถึงแม้แคนาดาเพิ่งเผชิญเหตุการณ์ที่มีคนขับรถพุ่งชนฝูงชนในงานเทศกาลทางวัฒนธรรมที่เมืองแวนคูเวอร์ ทำให้มีผู้เสียชีวิตไป 11 คนตอนช่วงสุดสัปดาห์มาสดๆ ร้อนๆ แต่ทรัมป์ยังไม่วายปั่นประสาทโดยโพสต์บนโซเชียลมีเดียในวันจันทร์วันเลือกตั้งย้ำว่า แคนาดาควรเป็นรัฐที่ 51 ของอเมริกา และบอกว่า ชื่อของตนอยู่บนบัตรเลือกตั้ง รวมทั้งอ้างผิดๆ ว่า อเมริกาเป็นผู้ให้การอุดหนุนแคนาดา
ความหยาบคายของทรัมป์ทำให้คนแคนาดาเดือดพล่าน หลายคนเลิกไปเที่ยวอเมริกา เลิกซื้อสินค้าอเมริกัน และบางคนออกไปลงคะแนนเร็วขึ้น ข้อมูลระบุว่า มีชาวแคนาดาใช้สิทธิ์เลือกตั้งล่วงหน้าถึง 7.3 ล้านคน
อย่างไรก็ดี แม้คาร์นีย์และพรรคเสรีนิยมได้เป็นรัฐบาลต่ออีกสมัย แต่ยังมีงานท้าทายรออยู่มากมาย ด่านแรกสุดคือการหาพันธมิตรใหม่เพื่อรักษาอำนาจและผ่านร่างกฎหมาย กรณีที่ไม่ได้เสียงข้างมากในสภา เนื่องจากพรรคประชาธิปไตยใหม่ที่เป็นพันธมิตรเดิม ได้คะแนนเลือกตั้งครั้งนี้ต่ำมาก แถม แจ็กมีต ซิงห์ หัวหน้าพรรคยังประกาศลาออกหลังจากทำหน้าที่มานาน 8 ปี
นอกจากสงครามการค้ากับอเมริกาและความสัมพันธ์เลวร้ายกับทรัมป์แล้ว แคนาดายังต้องรับมือวิกฤตค่าครองชีพ ขณะที่สินค้าออกกว่า 75% มีจุดหมายปลายที่อเมริกา ดังนั้น ภาษีศุลกากรของอเมริกา รวมถึงเป้าหมายของทรัมป์ในการทำให้ค่ายรถในอเมริกาเหนือย้ายการผลิตจากแคนาดาไปอเมริกาจึงอาจสร้างความเสียหายอย่างรุนแรงต่อเศรษฐกิจแคนาดา
ระหว่างหาเสียง คาร์นีย์โน้มน้าวผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งว่า ประสบการณ์ในการจัดการวิกฤตเศรษฐกิจทำให้เขาเป็นผู้สมัครที่เหมาะสมที่สุดในการรับมือทรัมป์ เขายังประกาศว่า เงินทุกดอลลาร์ที่รัฐบาลได้มาจากภาษีศุลกากรตอบโต้สินค้าอเมริกันจะนำไปมอบให้แรงงานแคนาดาที่ได้รับผลกระทบจากสงครามการค้า รวมทั้งมีแผนเสนอลดภาษีชนชั้นกลาง
นอกจากนั้นเมื่อวันอังคาร คาร์นีย์ยังประกาศว่า แคนาดาจะชนะในสงครามการค้า และจะสร้างเศรษฐกิจที่แข็งแกร่งที่สุดในกลุ่มจี7
(ที่มา: เอพี/เอเอฟพี)