อเมริกา-ยูเครน เริ่มต้นการเจรจาหารือที่เมืองเจดดาห์ ของซาอุดีอาระเบียในวันอังคาร (11 มี.ค.) โดยเคียฟเตรียมเสนอแผนการหยุดยิงบางส่วน ขณะที่วอชิงตันย้ำชัดคงยากที่ยูเครนจะได้ไครเมียคืนจากรัสเซีย ในอีกด้านหนึ่ง ก่อนหน้าการประชุมไม่กี่ชั่วโมง มอสโกแถลงถูกโจมตีด้วยโดรน “ครั้งใหญ่ที่สุด”
ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ซึ่งเดินทางไปยังซาอุดีอาระเบียในวันจันทร์ (10) แต่ไม่ได้เข้าร่วมการประชุมในวันอังคาร (11) ซึ่งเป็นการเจรจากันในระดับเจ้าหน้าที่ แสดงความคาดหวังว่า การหารือที่เจดดาห์จะฟื้นความสัมพันธ์กับอเมริกา “ตามความเป็นจริง” ภายหลังทริปหายนะในทำเนียบขาวเมื่อปลายเดือนที่แล้วที่ตัวเขาถูกประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ตำหนิไม่ไว้หน้าว่า ไม่สำนึกบุญคุณอเมริกาที่ให้ความช่วยเหลือในการรบกับรัสเซีย และการพบกันวันนั้นไม่มีการลงนามข้อตกลงแร่ธาตุสำคัญในยูเครนซึ่งทรัมป์ระบุว่า เป็นการจ่ายชดเชยสำหรับความช่วยเหลือที่ผ่านมาซึ่งอเมริกาให้ยูเครน
นับจากการทุ่มเถียงดังกล่าว เซเลนสกีได้เขียนจดหมายแสดงความเสียใจส่งถึงทรัมป์ และประกาศว่า ยูเครนยังคงพร้อมทำข้อตกลงแร่ธาตุ ซึ่งจะเป็นหนึ่งในประเด็นหารือสำคัญที่เจดดาห์
เซเลนสกีที่เข้าพบมกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ของซาอุดีอาระเบียเมื่อวันจันทร์ (10 มี.ค.) เสริมว่า คณะเจรจายูเครนจะเสนอทำข้อตกลงหยุดยิงเบื้องต้นกับรัสเซียที่ครอบคลุมการสู้รบทางอากาศและทางทะเล เพื่อแสดงให้เห็นว่า เคียฟกำลังดำเนินการเพื่อตอบสนองวัตถุประสงค์ของทรัมป์ในการยุติสงครามโดยเร็ว หลังจากประมุขทำเนียบขาวกล่าวหาเซเลนสกีไม่พร้อมสำหรับสันติภาพ และกดดันให้ยูเครนเจรจาโดยตรงกับรัสเซีย ด้วยการระงับการให้ความช่วยเหลือทางทหารและการแบ่งปันข้อมูลข่าวกรอง รวมทั้งการเข้าถึงภาพถ่ายดาวเทียม
ด้าน มาร์โค รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ที่เข้าประชุมที่เจดดาห์พร้อมกับไมค์ วอลซ์ ที่ปรึกษาฝ่ายความมั่นคงแห่งชาติของทรัมป์ ให้สัมภาษณ์เมื่อวันจันทร์ระหว่างเดินทางไปซาอุดีอาระเบียว่า การหารือครั้งนี้จะชี้ว่า ยูเครนเต็มใจประนีประนอมเพื่อบรรลุข้อตกลงสันติภาพหรือไม่
เขาบอกด้วยว่าในการระงับการแบ่งปันข่าวกรองกับยูเครนนั้น สหรัฐฯ ไม่ได้ยุติการแบ่งปันข่าวกรองสำหรับการปฏิบัติการเพื่อการป้องกัน
รูบิโอส่งสัญญาณว่า คณะบริหารทรัมป์อาจพอใจข้อเสนอหยุดยิงบางส่วนของเคียฟ แต่ไม่ได้หมายความว่า เพียงพอแล้ว ทว่า ทั้งสองฝ่ายต้องยอมประนีประนอมบางอย่างเพื่อยุติความขัดแย้ง
รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ไม่ได้ระบุชัดเจนว่า รัสเซียและยูเครนต้องประนีประนอมเรื่องใด แต่บอกว่า รัสเซียไม่สามารถครอบครองดินแดนยูเครนทั้งหมด ขณะที่เห็นได้ชัดว่า ยากมากที่ยูเครนจะบีบให้รัสเซียยอมคืนคาบสมุทรไครเมียที่เข้าผนวกตั้งแต่ปี 2014 ภายในเวลาที่เหมาะสม
รูบิโอเสริมว่า เขาไม่คิด “ลากเส้นบนแผนที่” เพื่อชี้นำไปสู่ข้อตกลงสุดท้ายระหว่างการหารือในวันอังคาร แต่จะนำข้อสรุปไปหารือกับรัสเซียต่อไป
ทั้งนี้ รอยเตอร์รายงานโดยอ้างแหล่งข่าววงในสองคนว่า สตีฟ วิตคอฟฟ์ ผู้แทนพิเศษด้านตะวันออกกลางของทรัมป์ ซึ่งเวลานี้กลายเป็นมือทำงานคนสำคัญของทรัมป์ในเรื่องยูเครน มีแผนเดินทางไปมอสโกเพื่อพบกับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินในสัปดาห์นี้
ก่อนหน้านี้เมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ คณะเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ชุดนี้ และทางคณะผู้แทนของรัสเซีย ก็ได้ประชุมกันในเมืองหลวงของซาอุดีอาระเบีย โดยเรื่องสำคัญเน้นที่การฟื้นความสัมพันธ์หลังจากระงับการติดต่อระหว่างกันแทบทั้งหมดในยุคอดีตประธานาธิบดีโจ ไบเดน และเรื่องการสงบสงครามยูเครน
ในอีกด้านหนึ่ง ก่อนการประชุมที่เจดดาห์ เซร์กี โซบิยานิน นายกเทศมนตรีกรุงมอสโก แถลงว่า เมืองหลวงของรัสเซียแห่งนี้ถูกโจมตีด้วยโดรนของยูเครนครั้งใหญ่ที่สุดเมื่อคืนวันจันทร์ และกองทัพสามารถทำลายโดรน 337 ลำทั่วประเทศ รวมถึง 91 ลำในมอสโก และ 126 ลำในแคว้นคูร์สก์
อังเดร โวโรบียอฟ ผู้ว่าการแคว้นมอสโก รายงานว่า การโจมตีครั้งนี้ทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 2 คน บาดเจ็บ 18 คน และสนามบิน 4 แห่งในมอสโกต้องปิดให้บริการช่วงสั้นๆ
พลเอกพิเศษอังเดร คาร์ทาโปลอฟ ประธานคณะกรรมาธิการกลาโหมของรัฐสภารัสเซีย และอดีตรัฐมนตรีช่วยกลาโหม แนะให้รัสเซียเอาคืนด้วยขีปนาวุธไฮเปอร์โซนิก “โอเรชนิก” ที่มอสโกเคยใช้โจมตียูเครนเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว หลังจากอเมริกาและอังกฤษอนุญาตให้เคียฟใช้ขีปนาวุธตะวันตกโจมตีลึกเข้าไปในดินแดนรัสเซีย
ทั้งนี้ จังหวะเวลาการโจมตีนี้ดูเหมือนยูเครนต้องการแสดงให้เห็นว่า ยังมีความสามารถทำการโจมตีครั้งใหญ่หลังถูกรัสเซียถล่มด้วยขีปนาวุธหลายระลอก ซึ่งรวมถึงการโจมตีเมื่อวันเสาร์ (8 มี.ค.) ที่มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 14 คน
(ที่มา : รอยเตอร์/เอเอฟพี)