สวัสดีครับผม Mr. Leon มาแล้ว หลายคนบอกว่าสถานการณ์โควิดที่ญี่ปุ่นมีแนวโน้มดีขึ้น ประชาชนจึงรู้สึกผ่อนคลายและเบาใจมากกว่าปีก่อนๆ ทางรัฐบาลเองก็เริ่มผ่อนคลายมาตรการและเงื่อนไขการเปิดประเทศสำหรับนักท่องเที่ยวบ้างแล้วแต่ก็ยังจำกัดเฉพาะกลุ่มอยู่ และจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ก็ทำให้เกิดการใช้ชีวิตรูปแบบใหม่ แม้แต่เรื่องการทำงานก็มีการใช้ระบบการทำงานระยะไกล (Remote work) ที่ช่วยให้ทำงานในสถานที่ไหน ก็ได้อย่างมีอิสระ มีการประชุมผ่านโปรแกรมและเทคโนโลยี เช่น การประชุมผ่าน Video Conference,วิดีโอคอล, ประชุมออนไลน์เป็นต้น หรือแม้แต่การปาร์ตี้สังสรรค์หลังเลิกงานก็ยังชนแก้วกันผ่านวิดีโอคอล
แต่เมื่อสถานการณ์เริ่มผ่อนคลาย ก็กลับมาทำงานแบบเจอกันในออฟฟิศมากขึ้น และการปาร์ตี้ผ่านออนไลน์ก็แทบจะไม่มีแล้ว เพราะไม่เหมือนเจอกันจริงๆ เพราะผู้บังคับบัญชาชอบการปาร์ตี้แบบเจอกันมากกว่า เพราะมีคนบริการ และมีลูกน้องคอยรินเหล้าให้ ซึ่งกฏเบื้องต้นการอยู่ในสังคมแบบนี้ส่วนใหญ่จะเรียนรู้กันเอง ใครๆ ก็อยากลองเป็นคนที่มีอำนาจสั่งการ มีคนก้มหัวน้อมรับคำสั่งสักครั้ง เป็นเรื่องจริงที่คนในสังคมญี่ปุ่นอยากลองดูสักครั้งถ้ามีโอกาส
เรื่องที่สามารถยกตัวอย่างได้เห็นภาพที่สุดถ้าพูดถึงประเด็น คนญี่ปุ่นอยากมีโอกาสแสดงอำนาจออกมาสักครั้ง คือคนที่เป็นพ่อตาทำตัวข่มเวลาแฟนหนุ่มของลูกสาวมาสู่ขอลูกสาวตัวเอง เดี๋ยวผมจะเล่าเรื่องที่แชร์กันในโซเชี่ยลมีเดียให้ฟังครับ แต่การแสดงอำนาจและความเกี่ยวโยงของพฤติกรรมและมีอิทธิพลหล่อหลอมในสังคมมาจนถึงทุกวันนี้ มีคำศัพท์ที่พอจะยกมาอธิบาย ดังนี้
★暗黙の了解 Anmoku no ryokai คือ กฎที่แม้ไม่ได้เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร ไม่ได้มีคนมาสอน ไม่ได้มีคำสั่งกันโดยตรง แต่เป็นกฎที่คนในสังคมนั้นๆ เข้าใจวิธีปฏิบัติตรงกัน มีการทำตามๆ กันมา อาจจะได้รับรู้และส่งข้อมูลต่อๆกันมา เปรียบเสมือนกฎที่อยู่เบื้องหลัง
★お約束 O yakusoku ปกติถ้า yakusoku จะแปลว่าคำสัญญา,นัดหมาย แต่ O yakusoku นั้นกลับมีความหมายสแลงที่แปลว่า รูปแบบของการพัฒนาอย่างใดอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นซ้ำๆ ทุกครั้งจนสามารถคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นได้ เช่น ในรายการทีวี เพลง ฯลฯ ซีนที่พระเอกสู้จนมุมแล้วจะต้องมีการแปลงร่างใหม่เพื่อปราบเหล่าร้าย หรืออาจใช้เป็นประเภทในเรื่องราว เป็นคำที่อธิบายฉากที่มักปรากฏอยู่บ่อยๆ เห็นแล้วคาดเดาได้ว่าต่อไปจะเกิดอะไรขึ้น เช่น เด็กชายพบเด็กสาวในเวลาที่เร่งรีบ ใกล้จะเข้าเรียนสายแล้วไปชนกันที่ทางแยกระหว่างทางไปโรงเรียน ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการเผชิญหน้า เป็นต้น
★茶番 Chaban คือคนที่เตรียมชาให้แขก เป็นการล้อเลียนเปรียบเปรย หรือการเล่าเรื่องที่ตลกขบขันโดยใช้สิ่งที่ใกล้ตัว ที่มาที่ไปจากห้องแต่งตัวนักแสดงคาบูกิ จะมีนักแสดงระดับล่างที่รับหน้าที่เล่นเพื่อความบันเทิง และต่อมาได้แพร่กระจายไปยังภาคเอกชน ต่างๆ เป็นเรื่องล้อเล่น เรื่องตลก
★腹芸 Haragei แปลตามตัวอักษรคือ "ศิลปะเกี่ยวกับท้อง" และนำมาแซวเล่นกันเป็นเรื่องตลกโดยการแต่งหน้าบนท้องในงานเลี้ยงดื่มเหล้าสังสรรค์ต่างๆ และหมายถึงการแลกเปลี่ยนความคิดและความรู้สึกที่เป็นนัยในการสนทนา แทนที่จะระบุไว้อย่างชัดเจน อาจจะมีลักษณะคำพูดที่สละสลวย คลุมเครือ หรือการเงียบเป็นเวลานาน เช่น วิธีการของผู้นำโดยไม่ใช่คำสั่งโดยตรงไปยังผู้ใต้บังคับบัญชา แต่แสดงด้วยสัญญาณที่ละเอียดอ่อนและไม่ใช้คำพูด
ถ้าจับมารวมกันก็พอจะนึกภาพพฤติกรรมของคนญี่ปุ่นออกใช่ไหมครับ ผมอ่านมาจากกระทู้หนึ่งที่มีคนมาเล่าเรื่องที่เขาไปพบครอบครัวของแฟนสาวเพื่อพูดคุยเรื่องแต่งงาน และถูกพ่อของแฟนสาวเทน้ำชาร้อนๆ ใส่ ชายหนุ่มจึงบอกว่างั้นล้มเลิกการแต่งงาน และหลังจากวันนั้นพ่อของฝ่ายสาวก็มาบอกว่าเดี๋ยวๆ อย่าเพิ่งคิดมากแค่ล้อเล่น ในกระทู้มีคนเข้ามาแสดงความคิดเห็นกันมากมายส่วนใหญ่ไม่ได้เข้าข้างพ่อฝ่ายหญิงแต่ให้ความเห็นว่าฝ่ายชายทำถูกแล้วที่ได้รู้ก่อน ระหว่างที่ฝ่ายชายกำลังพิมพ์พูดคุยในกระทู้นั้น อดีตแฟนสาวก็โทรศัพท์และ LINE เข้ามาพยามอธิบายเหตุผลมากมายแล้วบอกว่าพ่อของเธอไม่ได้ตั้งใจ พ่อชอบฝ่ายชายอยู่แต่แค่อยากจะลองทำตัวเองว่ามีอำนาจเหมือนในละครสักครั้งหนึ่ง!! เมื่อฝ่ายชายได้ฟังแบบนี้ก็ยิ่งรู้สึกว่าพอแล้ว ไม่ได้อยากคบอีกแล้ว สรุปเรื่องคร่าวๆ คือ
(●=ฝ่ายชายผู้เล่าเรื่อง ( `・ω・´), □=คนที่มาช่วยกันแสดงความคิดเห็น(゚∀゚(゚∀゚(゚∀゚*) )
●เหตุผลก็คือเพราะวันนั้นพ่อของอดีตคู่หมั้นของผมสาดชาร้อนๆ ใส่ผมหนึ่งถ้วย แล้วพูดว่า “ไม่ยกลูกสาวให้” ผมเลยบอกว่า “งั้นผมไม่ต้องการ” แล้วก็กลับ
□คุณทำถูกแล้ว การแต่งงานคือครอบครัวของอีกฝ่ายก็จะกลายเป็นครอบครัวเดียวกันกับเรา ผมก็ไม่อยากมีพ่อและแม่ที่บ้าอำนาจแบบนี้
□พ่อของเธอแค่อยากจะทำอะไรที่เป็นเรื่องธรรมดาในละครสักครั้งในชีวิต เลือดเย็น!
□คบกับเธอมา 5 ปี แต่ไม่เป็นไร
มันทำให้เป็นเรื่องง่ายที่จะตาสว่างจากความรักเสียที
□แล้วแฟนสาวอดีตคู่หมั้นพี่ล่ะ เป็นไง
□ก็ถ้าจะหงุดหงิดระดับนี้ อาจจะไม่ได้แต่งงาน ดูแล้วไม่ช้าก็เร็วก็ล่ม
□ได้โปรดลืมมันไปเถอะ
●ผมอายุ 29 ปี เป็นพนักงานขายของบริษัทแห่งหนึ่ง ส่วนเธออายุ 35 ปี ว่างงาน (เราอยู่ด้วยกัน)
□ว่างงาน www ที่อายุ 35 สำหรับผู้หญิง!!
ผู้หญิงก็เลยใจร้อนเหมือนกันนะ www
พลาดไม่ได้แล้วววว www
□พ่อแม่ผู้หญิงนิสัยไม่ดี
□ถ้าเธอสวยบุคลิกดี
และเก่งงานบ้านงานเรือน
ฉันคิดว่าเธอคงสามารถหาแฟนได้ในรถด่วนขบวนสุดท้าย
●เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นวันนั้น เป็นแบบนี้ครับ
ผมไปเยี่ยมบ้านอดีตคู่หมั้น เพื่อคุยทาบทามสู่ขอฝ่ายหญิง
↓
พ่ออดีตคู่หมั้นหน้าตาบูดบึ้ง (เช่นเคย)
ผม "กรุณาให้ผมแต่งงานกับลูกสาวคุณพ่อด้วยนะครับ"
↓
โดนสาดน้ำชาร้อนๆ ใส่
↓
“สาบานได้ไหมว่านายจะไม่ทำให้ลูกสาวฉันร้องไห้”
“คือ ชามันร้อนมากเลยครับ"
"ตอบคำถาม!"
"คาซึโยชิคุง!" (เธอบีบต้นขาของผม)
แล้วบรรยากาศก็เริ่มเครียด อึดอัด "ฉันไม่ยกลูกสาวให้ผู้ชายเลอะเทอะ!"
ผมรู้สึกไม่ชอบแบบนี้เลย เริ่มคิดว่างั้นก็ขอให้อยู่กับพ่อเธอไปตลอดชีวิตจะดีกว่า
□เป็นเรื่องสมเหตุสมผลไหมที่จะแต่งงานกับผู้หญิงที่บีบต้นขาของคุณและให้บอกพ่อเธอว่าจะไม่ทำให้เธอร้องไห้โดยไม่ช่วยพูดอะไร ? จะเกิดอะไรขึ้นถ้าคุณต้องอยู่ร่วมกับครอบครัวนี้?
□คนพ่อแค่อยากลองข่มเหมือนละคร
●ต่อมาเธอและพ่อของเธอมาขอโทษผมที่บ้าน แต่คุณแม่ผมโกรธเรื่องนี้มาก เลยไล่ออกไป!!
....
คือเรื่องนี้ถ้าเป็นไปตามสูตร พ่อของฝ่ายหญิงคิดว่าฝ่ายชายจะต้องโค้งคำนับยินยอมในทุกกรณี แล้วก็ให้คำมั่นสัญญาว่าจะดูแลลูกสาวตัวเองเป็นอย่างดี อะไรแบบนี้ แต่ดันจบไม่ตรงสูตรเสียนี่
อนึ่งเมื่อพูดถึงเรื่องการไปเยี่ยมเยือนเพื่อนบ้านหรือผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ คนญี่ปุ่นมักจะถือของฝากไปด้วย หรือถ้าไปบ้านแฟนสาวเป็นครั้งแรกต้องไปพบพ่อแม่เค้าก็มักจะแต่งชุดสูทให้ดูเรียบร้อยมีสไตล์ และถือขนมหรูระดับไฮเอนด์ ราคาแพงๆ หน่อยไปฝากที่บ้านเค้าด้วย และ ณ โอกาสนั้นพ่อของฝ่ายหญิงอาจจะรู้สึกว่าเอาละว้าครั้งหนึ่งในชีวิตที่ตัวเองจะใช้อำนาจหนึ่งได้ บางคนเป็นคุณพ่อใจดีมีเมตตามาตลอดแต่ในวันนั้นจะกลายร่างเป็นพ่อตาที่หวงลูกสาวขึ้นมาสักครั้ง ก็ต้องระวังด้วยครับ แต่ถ้าเจอสาดชาร้อนๆ และเล่นบทขึงขังดุดันใส่บางทีก็เกินไปเนอะคนญี่ปุ่น วันนี้เล่าสู่กันฟังสวัสดีครับ