เฉิน ม่าน ช่างภาพชาวจีนชื่อดังซึ่งเคยมีผลงานกับนิตยสารระดับโลกมาแล้วมากมาย ออกมาขออภัยใน “ความรู้เท่าไม่ถึงการณ์” หลังภาพนางแบบซึ่งเธอถ่ายให้กับดิออร์ (Dior) แบรนด์แฟชั่นหรูของฝรั่งเศส จุดกระแสโจมตีอย่างหนักหน่วงในหมู่ชาวเน็ตจีนว่าเป็นการสร้าง “ภาพลักษณ์ที่เลอะเทอะบิดเบือน” ให้กับผู้หญิงเชีย
ปมเหตุของดราม่าครั้งนี้เกิดจากภาพถ่ายในนิทรรศการ เลดี้ ดิออร์ ซึ่งจัดขึ้นที่ศูนย์ศิลปะเวสต์บันด์ในเมืองเซี่ยงไฮ้ โดยเป็นชุดภาพผู้หญิงเชื้อสายเอเชียสวมชุดพื้นเมือง และถือกระเป๋ารุ่นเลดี้ดิออร์ แต่ปัญหาก็คือคนดูส่วนหนึ่งคิดว่าดวงตาของนางแบบถูกแต่งให้ดูน่ากลัวและเศร้าหมอง สะท้อนแนวคิด stereotype ที่ชาวตะวันตกมีต่อคนเอเชีย
ล่าสุด ช่างภาพหญิงวัย 41 ปีซึ่งเป็นเจ้าของผลงานนี้ได้โพสต์ข้อความผ่านเวยปั๋ว โดยกล่าวว่า “เป็นความผิดพลาดของฉันเองที่ขาดวุฒิภาวะ และรู้เท่าไม่ถึงการณ์ (ในการสร้างผลงานที่ผ่านๆ มา)”
ทางด้าน ดิออร์ ตัดสินใจถอดรูปเซ็ตดังกล่าวออกจากนิทรรศการ รวมถึงนำออกจากแพลตฟอร์มเวยปั๋วของแบรนด์ด้วย พร้อมกับชี้แจงว่า “ดิออร์ เคารพความรู้สึกของประชาชนชาวจีนเสมอมา หากมีความผิดพลาดประการใด (ดิออร์) ขอน้อมรับคำติติง และพร้อมที่จะดำเนินการแก้ไขโดยเร็ว”
ทางแบรนด์ยังย้ำด้วยว่า ภาพชุดดังกล่าวเป็น “งานศิลปะ” และไม่ใช่ภาพถ่ายเพื่อการโฆษณา
ภาพดังกล่าวถูกจัดแสดงครั้งแรกเมื่อวันที่ 12 พ.ย. และก็โดนชาวเน็ตจีนบางคนถล่มอย่างหนัก ขณะที่เป่ยจิงเดลี่ (Beijing Daily) ซึ่งเป็นสื่อของรัฐบาลจีนก็ได้นำรูปมาลง พร้อมตั้งคำถามว่า “ใบหน้าที่เศร้าโศก” และ “ดวงตาอันน่ากลัว” เหล่านี้หรือ “คือผู้หญิงเอเชียในสายตาดิออร์?”
บทบรรณาธิการของเป่ยจิงเดลียังตำหนิไอเดียของ เฉิน ม่าน โดยบอกว่า “ช่างภาพคนนี้ทำงานเอาใจแบรนด์ หรืออิงกับรสนิยมสุนทรียะของโลกตะวันตกมากเกินไป”
“ผู้หญิงเอเชียมักถูกโลกตะวันตกสร้างภาพเหมารวมว่าจะต้องมีดวงตาเล็กและใบหน้าตกกระ แต่ความงามและศิลปะในมุมมองของจีนไม่อาจถูกบิดเบือนได้”
ไชน่าวูเมนส์นิวส์ (China Women’s News) ซึ่งเป็นสื่อของสหพันธ์สตรีแห่งประเทศจีน ก็พูดไว้ในบทบรรณาธิการว่า การที่นางแบบถูกแต่งหน้าในสไตล์ภูตผีเช่นนี้ “ทำให้สังคมรู้สึกไม่สบายใจ”
ชาวเน็ตจีนบางคนยังชี้ว่า ภาพนี้ดูคล้ายๆ กับภาพชุดที่ เฉิน เคยถ่ายให้กับนิตยสาร i-D Magazine เมื่อปี 2012 และสะท้อนแนวคิดดูหมิ่นเหยียดหยามผู้หญิงจีนที่ไม่ได้มีผิวขาวและดวงตากลมโตอันเป็นนิยามความสวยของคนส่วนใหญ่
อย่างไรก็ตาม ยังมีชาวเน็ตบางคนที่แสดงความเข้าอกเข้าใจช่างภาพ และตั้งคำถามกลับว่า “ผู้หญิงจีนดวงตาเล็กจะถูกมองว่าสวยบ้างไม่ได้รึไง? ฉันไม่เห็นว่ามันจะมีปัญหาตรงไหนเลย”
เฉิน ระบุว่า เธอได้กลับไป “คิดทบทวนอย่างลึกซึ้ง” และรู้สึกอยากจะ “ขออภัย” หลังจากที่ได้อ่าน คอมเมนต์ซึ่งวิจารณ์ผลงานของเธอไปในเชิงลบแทบทั้งหมด
“ฉันเกิดและเติบโตในจีน ฉันรักประเทศของฉันมาก และในฐานะศิลปินคนหนึ่ง ฉันตระหนักว่าตนเองมีหน้าที่ที่จะต้องบันทึกวัฒนธรรมและสะท้อนความงดงามของจีนออกมาในผลงาน ฉันจะกลับไปเรียนรู้ประวัติศาสตร์จีนให้มากกว่านี้ เข้าร่วมอีเวนต์ต่างๆ ให้บ่อยขึ้น เพื่อปรับปรุงแนวคิดของตัวเอง ฉันจะพยายามถ่ายทอดเรื่องราวของจีนลงในผลงานของฉันให้ได้ดีที่สุด” เฉิน กล่าว
ที่มา: BBC
