ปักกิ่งประณามวอชิงตันในวันพฤหัสบดี (8 เม.ย.) ว่า สร้างความตึงเครียดขึ้นที่ไต้หวัน พร้อมกับตั้งคำถามว่าหรือจีนจะต้องส่งเรือรบไปในอ่าวเม็กซิโก เพื่อเป็น “การสำแดงกำลัง” บ้าง ทั้งนี้ หลังจากสหรัฐฯส่งเรือพิฆาตติดขีปนาวุธนำวิถีลำหนึ่งแล่นผ่านช่องแคบไต้หวัน และหมู่เรือบรรทุกเครื่องบินหมู่หนึ่งเข้าทะเลจีนใต้ แถมกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ย้ำความมุ่งมั่นในการรักษาพันธะกรณีในการปกป้องเกาะแห่งนี้ ขณะที่จีนก็ส่งเครื่องบินขับไล่กว่า 10 ลำ พร้อมจัดซ้อมรบทางนาวีซึ่งมีเรือบรรทุกเครื่องบินร่วมด้วย ที่บริเวณใกล้ใต้หวัน
ไต้หวันซึ่งจีนถือเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของตนและไม่ยินยอมให้แยกตัวเป็นประเทศเอกราชอย่างเด็ดขาด ได้ร้องเรียนซ้ำแล้วซ้ำอีกเกี่ยวกับกิจกรรมการทหารของปักกิ่งในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ทั้งการส่งเครื่องบินรุกล้ำเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศของไต้หวันเป็นประจำแทบทุกวัน และเมื่อวันจันทร์ (5) จีนยังส่งหมู่เรือบรรทุกเครื่องบินไปซ้อมรบใกล้เกาะไต้หวัน รวมทั้งประกาศว่าต่อไปจะฝึกซ้อมเช่นนี้เป็นประจำอีกด้วย
ในวันพุธ (7) กระทรวงกลาโหมไต้หวันแถลงว่า เครื่องบินทหาร 15 ลำของจีน โดยในจำนวนนี้เป็นเครื่องบินขับไล่ 12 ลำ ได้เข้าสู่เขตป้องกันภัยทางอากาศของไต้หวันอีก โดยที่มีเครื่องบินต่อสู้เรือดำน้ำลำหนึ่งบินผ่านช่องแคบบาชิ ที่อยู่ระหว่างไต้หวันกับฟิลิปปินส์
คำแถลงเสริมว่า กองทัพอากาศไต้หวันได้ส่งเครื่องบินขึ้นไปสกัดและเตือนให้เครื่องบินจีนออกจากน่านฟ้า
สถานการณ์ยิ่งตึงเครียดมากขึ้นเมื่อกองทัพเรือสหรัฐฯ แจ้งว่า ได้ส่งเรือพิฆาตติดตั้งขีปนาวุธนำวิถี “จอห์น เอส. แมคเคน” แล่นผ่านช่องแคบไต้หวันเมื่อวันพุธ โดยบอกว่าเป็นการปฏิบัติภารกิจตามปกติ
ทางด้านกองบัญชาการทางอากาศภาคตะวันออกของจีนระบุว่า ได้ติดตามเรือพิฆาตอเมริกันและประณามอเมริกาบ่อนทำลายสันติภาพและเสถียรภาพของช่องแคบไต้หวัน
ก่อนหน้านั้น โจเซฟ วู รัฐมนตรีต่างประเทศไต้หวัน แถลงว่า วอชิงตันได้แสดงความกังวลกับความเสี่ยงที่จะเกิดความขัดแย้ง ซึ่งเขาเข้าใจว่าหมายถึงความเป็นไปได้ที่จีนจะโจมตีไต้หวัน
วูสำทับว่า ไต้หวันพร้อมปกป้องตัวเองจนถึงวันสุดท้ายและจะต่อสู้ในสงครามหากจำเป็น
ที่กรุงวอชิงตัน เน็ด ไพรซ์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ตอบคำถามผู้สื่อข่าวเกี่ยวกับความคิดเห็นดังกล่าวของวูว่า อเมริกากังวลอย่างมากกับรูปแบบการข่มขู่อย่างต่อเนื่องของจีนในภูมิภาคดังกล่าว ซึ่งรวมถึงการข่มขู่ไต้หวัน และย้ำความมุ่งมั่นในการรักษาพันธะกรณีที่มีต่อไต้หวัน ในการต่อต้านการใช้กำลังหรือการข่มขู่ในรูปแบบอื่นใดที่อาจบ่อนทำลายความมั่นคงหรือระบบสังคมหรือเศรษฐกิจของประชาชนไต้หวัน
เมื่อเดือนที่ผ่านมา พลเรือโท จอห์น อาคิลิโน ผู้บัญชาการกองเรือแปซิฟิกของสหรัฐฯ กล่าวระหว่างการได้รับเสนอชื่อเป็นผู้บัญชาการทหารสหรัฐฯภาคอินโด-แปซิฟิกคนใหม่ ว่า จีนอาจมีศักยภาพในการบุกไต้หวันเร็วกว่าที่คนส่วนใหญ่คิดกัน
ทั้งไต้หวันและจีนต่างไม่ได้ระบุเฉพาะเจาะจงว่า หมู่เรือบรรทุกเครื่องบินจีน เวลานี้อยู่ใกล้ไต้หวันตรงไหนกันแน่ หรือกำลังมุ่งหน้าไปยังทะเลจีนใต้ที่หมู่เรือบรรทุกเครื่องบินหมู่หนึ่งของอเมริกานำโดยเรือบรรทุกเครื่องบินธีโอดอร์ รูสเวิลต์ ก็กำลังปฏิบัติภารกิจอยู่หรือไม่
ฉาง เจ้อผิง รัฐมนตรีช่วยกลาโหมไต้หวัน แถลงต่อรัฐสภาว่า กำลังติดตามความเคลื่อนไหวของหมู่เรือบรรทุกเครื่องบินจีนอย่างใกล้ชิด และระบุว่า การซ้อมรบของหมู่เรือเหล่านั้นเป็นสิ่งที่จีนทำเป็นประจำ
แหล่งข่าวที่คุ้นเคยกับการวางแผนด้านความมั่นคงของไต้หวันเผยว่า หมู่เรือบรรทุกเครื่องบินจีนเวลานี้ยังอยู่ใกล้หมู่เกาะญี่ปุ่น โดยเมื่อวันอาทิตย์ (4) โตเกียวแถลงว่า หมู่เรือดังกล่าวได้แล่นผ่านเกาะริวกิวทางตะวันออกเฉียงใต้ของไต้หวันและผ่านช่องแคบมิยาโกะเข้าสู่มหาสมุทรแปซิฟิก
ขณะที่ โกลบอลไทมส์ หนังสือพิมพ์แทบลอยด์ในเครือของ “เหรินหมินรึเป้า” (พีเพิลส์ เดลี่) ปากเสียงอย่างเป็นทางการของพรรคคอมมิวนิสต์จีน รายงานในวันพฤหัสฯ (8) ว่า หมู่เรือบรรทุกเครื่องบินของจีนกำลังฝึกซ้อมอยู่ใกล้ๆ ไต้หวัน “ท่ามกลางการยั่วยุจากสหรัฐฯ”
โกลบอลไทมส์ยังตีพิมพ์บันทึกการสนทนาระหว่างนักบินขับไล่จีนผู้หนึ่งกับนักบินของไต้หวันรายหนึ่ง โดยฝ่ายไต้หวันได้เตือนเครื่องบินจีนให้ถอยออกไป
“นี่เป็นน่านฟ้าของจีน” นักบินจีนตอบ โกลบอลไทมส์รายงานโดยอ้างเสียงบันทึกซึ่งกระทำเมื่อวันอังคาร (6) ขณะนักบินจีนผู้นี้ปฏิบัติหน้าที่บินลาดตระเวนบริเวณทิศตะวันตกเฉียงใต้ของไต้หวัน
ขณะเดียวกัน วอชิงตันซึ่งเป็นผู้สนับสนุนที่สำคัญที่สุดและเป็นผู้ขายอาวุธให้ไต้หวัน พยายามผลักดันให้ไทเปยกระดับกองทัพให้ทันสมัยและกลายเป็น “เม่น” ที่จีนไม่สามารถโจมตีได้อย่างง่ายดาย
รัฐมนตรีต่างประเทศวูก็ประกาศว่า ไต้หวันตัดสินใจแล้วว่า จะปรับปรุงแสนยานุภาพกองทัพและเพิ่มงบประมาณด้านกลาโหม
กระทรวงกลาโหมไต้หวันยังเผยว่า จะซ้อมรบด้วยระบบคอมพิวเตอร์นาน 8 วันในเดือนนี้ โดยจำลองการโจมตีของจีน ส่วนขั้นตอนที่ 2 ที่รวมถึงการซ้อมรบจริงและการซ้อมป้องกันการยกพลขึ้นบก จะจัดขึ้นในเดือนกรกฎาคม ควบคู่กับการจัดให้โรงพยาบาลซ้อมรับผู้บาดเจ็บล้มตายจำนวนมาก
เกี่ยวกับคำถามว่า อเมริกาจะร่วมซ้อมรบด้วยหรือไม่นั้น พลเอก หลิว ยู่ผิง อ้างเหตุผลความอ่อนไหวทางทหารและตอบเพียงว่า อยู่ระหว่างการหารือ
ทางฝ่ายปักกิ่งนั้น ระหว่างการแถลงข่าวประจำวันตามปกติเมื่อวันพฤหัสฯ เจ้า ลี่เจียน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีน กล่าวว่า เรือรบของสหรัฐฯกำลังมีส่วนใน “การยั่วยุ” ด้วยการส่งสัญญาณอันผิดพลาดอย่างร้ายแรงไปยังกลุ่มพลังเรียกร้องเอกราชไต้หวัน จึงเป็นการคุกคามสันติภาพและเสถียรภาพในช่องแคบไต้หวัน
“เรือรบของจีนจะต้องเดินทางไปยังอ่าวเม็กซิโกบ้าง เพื่อเป็นการสำแดงกำลังหรือเปล่า?” เขากล่าวต่อ
ทั้งนี้ เมื่อปี 2015 เรือรบจีน 5 ลำได้เคยแล่นเข้าไปในน่านน้ำสากลในทะเลเบริง นอกชายฝั่งรัฐอะแลสกา ของสหรัฐฯ โดยนั่นดูเหมือนเป็นครั้งแรกที่กำลังทหารของจีนเดินทางไปถึงที่นั่น ในจังหวะเวลาที่ บารัค โอบามา ประธานาธิบดีสหรัฐฯเวลานั้นกำลังเยือนรัฐนั้นพอดี
สำหรับกองทัพเรือสหรัฐฯได้ส่งเรือรบมายังช่องแคบไต้หวันอยู่เป็นประจำ
(ที่มา: รอยเตอร์, เอเจนซีส์)
